10 tips για καλύτερη παρουσία στα social media για χειροτέχνες

Από τότε που ξεκίνησα τους κύκλους στο Κουμπί Coffee & Crafts, για τη δημιουργία blog, για τη διαχείριση των social media και για την πώληση μέσω internet, δέχομαι πάρα πολύ τακτικά ένα παράπονο: “Και εγώ που δεν είμαι Θεσσαλονίκη, πως θα τα μάθω όλα αυτά;”. Κάποια στιγμή το σκέφτηκα να νοικιάσω ένα βανάκι και να ξεκινήσω μια περιοδεία σε όλη την Ελλάδα αλλά αυτό δεν είναι πολύ εύκολο. Τουλάχιστον όχι στην παρούσα φάση. Αυτό όμως που μπορώ να κάνω είναι να γράφω εδώ για αυτά που θεωρώ πολύ σημαντικά και σίγουρα θα ήθελα να ξέρετε, είτε πάρω το βανάκι, είτε όχι.

Κάθισα λοιπόν και σουμάρισα τις δέκα σημαντικότερες συμβουλές που έχω να δώσω σε έναν χειροτέχνη για να βελτιώσει την παρουσία σου στα social media. Έχω στο μυαλό μου κυρίως μια σελίδα στο facebook (και όχι ένα προσωπικό προφίλ) ή/και έναν λογαριασμό στο instagram ή/και ένα λογαριασμό στο pinterest. Αν χρησιμοποιείς άλλα social media οι συμβουλές μου πάλι θα σου φανούν χρήσιμες γιατί δεν είναι τεχνικές αλλά επί της ουσίας, δηλαδή του περιεχομένου που μοιράζεσαι.

1. Μην κάνεις ορθογραφικά λάθη και μην το παρακάνεις με τα σημεία στίξης

Θα ξεκινήσω με αυτό που εγώ θεωρώ αυτονόητο αλλά δεν είναι για όλους. Για εμένα αυτό θεωρείται ένα από τα σοβαρότερα λάθη που θα μπορούσε να κάνει κάποιος. Για να μην παρεξηγηθώ να πω πως δεν είμαι φιλόλογος και η ορθογραφία μου δεν είναι τέλεια. Απέχει πολύ από το τέλειο. Όμως, όταν μιλάμε για κείμενο που γράφεται από έναν υπολογιστή, ένα κινητό ή ένα tablet, τα οποία έχουν εργαλεία για να βοηθήσουν (έναν κορέκτορα, ένα plugin ή κάτι), είναι κρίμα. Ρώτα, ψάξου και βρες τα εργαλεία που θα σε βοηθήσουν να μειώσεις τα ορθογραφικά σου.

Όμως τα εργαλεία δεν κάνουν τον μάστορα και ακόμα και αν βρεις τα καλύτερα κανένα δε θα σου πει ότι τα αποσιωπητικά και τα θαυμαστικά είναι σχεδόν πάντα περιττά. Θα σου το πω εγώ όμως. Σε παρακαλώ μείωσε τη χρήση των αποσιωπητικών και ιδανικά μην τα χρησιμοποιήσεις ξανά. Όσο για το θαυμαστικό, είναι ένα και όχι δύο ή τρία ή εκατόν τρία. Από τρία και πάνω αποκτάει πολύ αρνητική έννοια στο internet. Κάτι σαν να λέμε κίνδυνος θάνατος.

Σε αυτή τη συμβουλή θα προσθέσω και τα greeklish που δεν είναι κανονική γλώσσα καθώς και τα κείμενα που είναι ολόκληρα σε κεφαλαία. Το ξέρεις ότι απ’ αρχής internet τα κείμενα στα κεφαλαία σημαίνουν ότι αυτός που τα γράφει φωνάζει, κραυγάζει και ωρύεται; Τι φωνάζεις καλέ; Που νομίζεις ότι βρίσκεσαι; Στο γήπεδο;

2. Η ευγένεια είναι το κλειδί που ανοίγει όλες τις πόρτες

Τα social media, χώροι κοινωνικής δικτύωσης στα ελληνικά, είναι χώροι ανθρώπινης διάδρασης. Εκεί οι άνθρωποι ανταλλάσσουν απόψεις, σκέψεις, έγνοιες και πολλά άλλα. Ταυτόχρονα όλα αυτά γίνονται συνήθως γραπτά. Ο γραπτός λόγος (ειδικά όταν δεν ακολουθείται η πρώτη συμβουλή) έχει ένα βασικό μειονέκτημα: δεν μπορείς πάντα να καταλάβεις το ύφος του ανθρώπου που γράφει.

Αν λοιπόν κάποιος ή κάποια (πραγματικά δεν παίζει ρόλο) σχολιάσει κάτι που με πρώτη ανάγνωση σου φανεί αρνητικό, απομακρύνσου από τον υπολογιστή/tablet/κινητό και μην απαντήσεις αμέσως και εν βρασμώ. Δώσε λίγο χρόνο στον εαυτό σου να ηρεμήσει, μετά ξαναδιάβασε το σχόλιο με ψυχραιμία. Απάντησε με ευγένεια. Όσο κακοπροαίρετο και να είναι ένα σχόλιο, η αντίδρασή σου θα κλέψει τις εντυπώσεις. Αν απαντήσεις με αγένεια, θα έχω να θυμάμαι ότι είσαι αγενής. Αν απαντήσεις με ευγένεια θα έχω να θυμάμαι ότι κάποιος άφησε ένα κακοπροαίρετο σχόλιο και εσύ δεν έπεσες στο επίπεδό του.

Αν βέβαια μιλάμε για spam ή για troll, απλά αγνοήσε και θα χάσει το ενδιαφέρον του. Τίποτα άλλο.

3. Επένδυσε χρόνο στο να καταλάβεις το μέσο

Τακτικά ακούω “Εγώ δεν έχω λογαριασμό στο facebook αλλά θέλω να προωθήσω τη δουλειά μου εκεί” ή ακόμα χειρότερα “Εγώ έχω λογαριασμό στο facebook αλλά δεν μου αρέσει και δεν το χρησιμοποιώ. Θα μπαίνω μόνο για να προωθώ τη δουλειά μου στη σελίδα μου”. Αυτές οι δύο προτάσεις είναι περίπου σαν να λες “Φτιάχνω και πουλάω μέλι αλλά το μισώ, δεν μου αρέσει και δεν θέλω ούτε στο στόμα μου να το βάλω”. Προφανώς και γίνεται να κάνεις κάτι τέτοιο αλλά νιώθεις τον πόνο που σου προκαλεί;

Το facebook, το instagram, το κάθε social media είναι ένας χώρος και ένα εργαλείο. Από μόνα τους, χωρίς τους χρήστες δεν είναι παρά μια συμπαθητική ιδέα. Αυτό που δεν σου αρέσει σε αυτά είναι οι άνθρωποι που έχεις επιλέξει να ακολουθείς/κάνεις φίλους κ.λπ. Άλλαξε το άμεσα αυτό. Υπάρχει το hide, το unfollow, το unfriend, το block, το report στην χειρότερη για να κάνεις την σύνδεση σου εκεί καλύτερη. Όμως μη το ζορίζουμε πολύ. Αν “καθάρισες” το περιβάλλον σου από ό,τι δεν σου αρέσει και πάλι δεν σου αρέσει, φύγε. Δεν είναι υποχρεωτικό να έχεις λογαριασμό παντού και ειδικά αν δεν το καταλαβαίνεις/αγαπάς το μέσο. Πρώτα από όλα κάνεις κακό σε εσένα και αυτό βγαίνει προς τα έξω.

Στην τελική ο στόχος του facebook (το λέει στην αρχική σελίδα) είναι “Χάρη στο Facebook, συνδέεστε με τους κοντινούς σας ανθρώπους και μοιράζεστε πράγματα μαζί τους” και αυτό πρέπει πρώτα να το καταλάβεις ως άτομο και μετά ως προώθηση.

4. Όλα είναι θέμα χρονου και στιγμής

Είχες μια κουραστική μέρα με τρεχάματα με τη δουλειά, την οικογένεια, το σπίτι. Έβαλες ένα πλυντήριο, το άπλωσες, μαγείρεψες για την επόμενη μέρα, συμμάζεψες το σπίτι και σε βρήκαν τα μαύρα μεσάνυχτα στον υπολογιστή να έχεις συνδεθεί σε κάποιο social media. Σκέφτηκες “ας αναρτήσω κάτι τώρα που έχω χρόνο”. Ξέρεις πόσοι άνθρωποι θα το δούν; Εγώ και άλλα 5-6 νυχτοπούλια που δεν μπορούν να κοιμηθούν πριν πάει 3:00. Οι περισσότεροι κάποια στιγμή πάνε για ύπνο. Δεν είναι συνδεδεμένοι στα social media. Την επόμενη μέρα το πρωί ή όταν θα συνδεθούν, θα δουν μπροστά τους, στο ας πούμε timeline τους, όσα συμβαίνουν εκείνη την ώρα και όχι όσα έκανες μέσα στη μαύρη νύχτα.

Το ξέρω πως κατά τη διάρκεια της μέρας δεν έχεις χρόνο να ασχοληθείς. Στην ίδια πραγματικότητα ζούμε. Όμως το ξέρεις πως σε όλα τα social media μπορείς να προγραμματίσεις το περιεχόμενο σου σε μια πιο ανθρώπινη ώρα; Ψάξου λίγο στις δυνατότητες του κάθε μέσου και κατανάλωσε υπεύθυνα.

5. Δεν είναι αγώνας 100 μέτρων αλλά μαραθώνιος

Ας επανέλθουμε λίγο στην καθημερινότητα που σου έγραφα παραπάνω. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας δεν έκανες κάτι χειροποίητο. Όμως ήρθε το Σαββατοκύριακο και του έδωσες και κατάλαβε. Έφτιαξες 50 πράγματα και χάρηκες και μετά πήγες Δευτέρα πρωί (επειδή σε μάλλωσα για τις μεταμεσονύχτιες αναρτήσεις) και ανέβασες 50 φωτογραφίες από ό,τι έκανες μέσα στο Σαββατοκύριακο. Την Τρίτη, την Τετάρτη και 15 μέρες μετά, ο λογαριασμός σου ήταν χωρίς περιεχόμενο και χωρίς καμία δραστηριότητα. Εσύ έσπαγες το κεφάλι σου να σκεφτείς τι να γράψεις και άρχισες τις καλημέρες και τις καλησπέρες.

Τώρα που ξέρεις ότι υπάρχει ο προγραμματισμός μήπως να τον χρησιμοποιούσες για να μοιράσεις το υλικό ενός σαββατοκύριακου σε μια εβδομάδα ή μέχρι να έχεις πάλι ένα σαββατοκύριακο να ξεφαντώσεις φτιάχνοντας; Τα περισσότερα social media θέλουν συνέπεια και συχνότητα από τους χρήστες για να κρατάνε το ενδιαφέρον των followers/likers. Εξάλλου με ρώτησες αν το πρωί της Δευτέρας έχω την όρεξη να δω 50 φωτογραφίες μαζεμένες; Είμαι σε διατροφή. Θέλω μικρές ποσότητες περιεχομένου ανά τακτά χρονικά διαστήματα για να τις “χωνεύω” καλύτερα.

6. Βγάλε φωτογραφίες από τη διαδικασία της δημιουργίας

Ας μείνουμε λίγο ακόμα σε αυτό το υπέροχο Σαββατοκύριακο που έδιωξες τους πάντες από το σπίτι και ξεφάντωσες φτιάχνοντας πράγματα. Μα τι βάλσαμο ε; Άλλος άνθρωπος. Ήσουν εκεί πάνω από το τραπέζι της κουζίνας, με απλωμένα όλα τα υλικά και τα εργαλεία λες και είχε πέσει βόμβα και έφτιαχνες σαν να μην υπάρχει αύριο. Ξέρω, ξέρω πως είναι όλο αυτό. Τα συναισθήματα της δημιουργικής διαδικασίας τα έχω στο πετσί μου. Βλέπω τραπέζι άνω κάτω από υλικά και ανατριχιάζω από συγκίνηση.

Εσύ μου έχεις δείξει το δικό σου; Σταμάτησες ποτέ καθώς κάνεις διάφορα να βγάλεις μια φωτογραφία της δημιουργικής διαδικασίας; Της βρωμιάς και της ανακατοσούρας που έχεις προκαλέσει; Άν όχι κακώς και να το διορθώσεις άμεσα αυτό. Το έχω γράψει και αλλού αλλά εδώ κολλάει καλύτερα: ξέρεις πόσο γοητευτικός είσαι όταν σε πετυχαίνω να φτιάχνεις κάτι; Σε λες και μέλι και με λες και αρκούδα.

7. Βγάλε φωτογραφίες σε φως ημέρας

Αχ οι φωτογραφίες, αυτό το μόνιμο βάσανό μου. Αρχικά, διάβασε πολύ προσεκτικά το αφιέρωμα που έχω κάνει στη Σούλα και μετά επέστρεψε πάλι εδώ να σου πω δύο λογάκια. Σε αγαπάω, σε εκτιμάω, σε θαυμάζω αλλά αν συνεχίσεις να φωτογραφίζεις με φλας κάτω από κίτρινο φως και μου ανεβάζεις φωτογραφίες θολές, κουνημένες, κίτρινες, πρόχειρες θα χωρίσουν σύντομα οι δρόμοι μας. Δεν το αντέχω άλλο σου λέω. Η σχέση μας πρέπει να τελειώσει εδώ. Πονάνε τα μάτια μου, η καρδιά μου και αναπνέω με δυσκολία όταν ξέρω ότι ξόδεψες 3 μέρες να φτιάξεις κάτι και το φωτογράφισες με τις χειρότερες συνθήκες. Τι σου φταίει; Τι σου φταίω; Σκέψου τα παιδιά μας.

8. Μην αφήνεις το περιεχόμενο που θέλεις να μοιραστείς ασυνόδευτο

Μια εικόνα χίλιες λέξεις. Μεγάλες αλήθειες μοιράζομαι μαζί σου σήμερα. Όμως μην το παίρνεις τοις μετρητοίς αυτό ε; Δε θα σου αποδομήσω μια από τις πιο όμορφες λαϊκές σοφίες για τη φωτογραφία αλλά διάβασε με λίγο προσεκτικά εδώ. Κάθε μέρα περνάνε από μπροστά μου πάρα πολλές εικόνες. Μιλάμε για πάρα πολλές. Θέλω ένα λόγο για να σταθώ στη δική σου και να την κοιτάξω με ειλικρινές ενδιαφέρον. Δώσε μου αυτό το λόγο σε παρακαλώ. Μην μου πετάς φωτογραφίες, links, βιντεάκια (αυτά με ρέγουλα ε;) έτσι, ασυνόδευτα από το λόγο που έχω ανάγκη. Πες μου δύο λεξούλες, όμορφες, γλυκιές σαν να μιλάς σε έναν φίλο γιατί το μοιράζεσαι αυτό που μοιράζεσαι. Αν νιώσω ότι είναι σημαντικό για εσένα, θα ασχοληθώ. Σου το υπόσχομαι.

Θυμάσαι παλιά που οι άνθρωποι εκτύπωναν τις φωτογραφίες και τις έβαζαν σε άλμπουμ; Τότε που ερχόμουν για καφέ και να μάθω πως πέρασες ατις διακοπές; Ξεφυλίζαμε μαζί το άλμπουμ και μου έλεγες ιστορίες που έζησες σε καθε φωτογραφία. Η φωτογραφία ήταν η αφορμή για να μου αφηγηθείς τις περιπέτειές σου. Δεν με άφηνες μόνη μου στο σαλόνι με το σικαλάκι το γλυκό να ξεφυλίσω το άλμπουμ ε; Τι άλλαξε από τότε; Γιατί δεν μου δίνεις σημασία; Δεν με αγαπάς πια; Δεν έχεις πράγματα να μου αφηγηθείς;

9. Προώθησε και το περιεχόμενο άλλων

Θέλω και πάλι να σταθώ λίγο στην αγάπη σου που έχει σβήσει για εμένα. Την τελευταία φορά που πήγαμε για καφέ μου μιλούσες συνέχεια για εσένα. Έλεγες εγώ, εγώ, εγώ. Σε αγαπάω (μην τα λέω ξανά μανά) αλλά βαρέθηκα λίγο. Είναι μονότονο να μιλάς μόνο για εσένα. Και στα social media. Κάποια στιγμή, αργά η γρήγορα, θα βαρεθώ. Όμως γνωρίζεις τόσο κόσμο, έχεις τόσα ενδιαφέροντα όπως και εγώ. Θέλεις που και που να μοιράζεσαι και υλικό άλλων; Και πριν προλάβεις να γκρινιάξεις ότι εσύ δεν είναι σωστό να προωθείς τον ανταγωνισμό σου, θέλω να σου πω ότι δεν αναφέρομαι σε αυτόν. Ακολούθα με λίγο προσεκτικά σε έναν περίεργο συνειρμό που θέλω να μοιραστώ μαζί σου. Εσύ φτιάχνεις κοσμήματα. Το κόσμημα είναι ένα αξεσουάρ ένδυσης. Η ένδυση έχει τάσεις και μόδες και πολλά άλλα πράγματα. Βλέπεις που το πάω;

10. Σουλούπωσε τα βασικά στοιχεία και πες μου όσα θέλω να ξέρω

Σε συνάντησα σε ένα μπαζάρ χειροποίητων, πήρα μια καρτούλα σου (γιατί είχες) και πήγα σπίτι έκανα καφέ και σκέφτηκα “Ας δω τι άλλα πράγματα κάνει αυτός ο ταλαντούχος δημιουργός”. Μπήκα στο social media που μου έγραψες στην κάρτα (μου έγραψες ε;) και άρχισα να χαζολογάω. Βρήκα πράγματα να δω εκεί; Έμαθα ποιος είσαι; Βρήκα πως μπορώ να επικοινωνήσω μαζί σου; Βρήκα δύο λογάκια που να με αγγίξουν και να συνδεθώ μαζί σου; Τα έχεις φροντίσει όλα αυτά; Αφιέρωσε λίγο χρόνο στα βασικά σημεία του κάθε μέσου και εμπλούτισε τα με πράγματα που πραγματικά θα ήθελα να ξέρω!

Αυτά είχα να πω και κράτησα για το τέλος το σημαντικότερο. Τα social media είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να δείξεις τη δουλειά σου σε πολύ κόσμο. Όμως είναι κάπως αυτοαναφορικά και “κλειστά”. Πολλές φορές η αναζήτηση τους δεν καλοδουλεύει. Αν εγώ θέλω να αγοράσω μια τσάντα messenger, δερμάτινη με μαλακά λουριά και αρκετούς αποθηκευτικούς χώρους (όχι και τόσο τυχαίο το παράδειγμα) θα πάω στο google ή θα μπω στα μαγαζιά που ξέρω που ότι ίσως πουλάνε κάτι ανάλογο και θα ψάξω. Τι πιθανότητες έχεις αν κάνεις κάτι ανάλογο και έχεις μόνο μια σελίδα στο facebook, να εμφανιστείς μπροστά μου; Ελάχιστες μη σου πω καμία, ειδικά αν δεν έχεις ονομάσει τη σελίδα σου στο facebook “τσάντα messenger, δερμάτινη με μαλακά λουριά”. Είναι κάπως κρίμα να μην “ενώνεσαι” με την αναζήτηση των ανθρώπων που λαχταρούν να αποκτήσουν τα πράγματα που φτιάχνεις. Μήπως ήρθε η ώρα να σκεφτείς ένα site ή ένα blog ή ένα μαγαζί σε κάποια πλατφόρμα πώλησης χειροποίητων;